Uit het Onderzoek naar Grensoverschrijdend Gedrag

Hoogleraar integriteit Rob van Eijbergen deelde waardevolle tips voor directeuren en toezichthouders om effectief om te gaan met incidenten rondom sociale veiligheid:

• Maak het niet te groot, maar neem het wel serieus en wees daadkrachtig. Laat signalen in ieder geval niet liggen.
• Raak niet in paniek als zich een incident voordoet.
• Wees open naar de media. Natuurlijk niet met naam en toenaam, maar zeg we hebben klachten binnen gekregen en we gaan ermee aan de slag.
• Zorg dat je altijd een escalatie-niveau hebt. Dus bijvoorbeeld dat de voorzitter van de Raad van Toezicht erbuiten blijft en dat een ander lid het oppakt.
• Probeer te ‘objectiveren’ door goed te kijken wat er aan de hand is, dat kun je zelf doen of door een externe partij laten doen.
  ‍

‍

Wil je als directeur of toezichthouder vertrouwelijk sparren naar aanleiding van een incident? Dan kun je contact opnemen met een van de vertrouwenspersonen van Mores.

Psychologische veiligheid

Elmira Nijhuis benadrukte in haar lezing over psychologische veiligheid dat een veilige werkomgeving niet alleen prettig is, maar ook effectief bijdraagt aan teamprestaties en stagnatie voorkomt. In haar lezing ging ze onder andere in op het verschil tussen onveiligheid en ongemak of weerstand bij verandering. Daarnaast deelde ze onderstaande concrete interventies voorleidinggevenden. De hele presentatie vind je hier.

Tijdens ons evenement hebben we voor het panel vijf toonaangevende initiatieven uit de sector uitgenodigd die zich inzetten voor een veilige werkomgeving. Inzichten werden gedeeld door Kim Koppenol (Mediapact), Arda Gerkens (Taskforce GO!), Maaike van Steenis (Stichting Sociale Veiligheid Podiumkunsten), Nienke Eilander (Alliantie Dans Veilig) en Aspha Bijnaar (Musea Bekennen Kleur). De waardevolle uitwisseling smaakt naar meer, en Mores nodigt deze partijen binnenkort uit voor een vervolg.

• Mediapact Respectvol Samenwerken

‍Mediapact is bekend van de e-learning module die openstaat voor iedereen werkend in de mediasector. Ze werken sector breed aan een gedeelde norm om respectvol samenwerken te bevorderen. De e-learning is inmiddels voor iedereen toegankelijk via hun website.

• ‍Taskforce GO!

Taskforce GO! zette de toon met de campagne “Ik zet de toon” en introduceerde een gezamenlijke gedragscode voor de muziekindustrie. De gedragscode moedigt ook omstanders aan om in te grijpen en niet weg te kijken bij grensoverschrijdend gedrag.

• Stichting Sociale Veiligheid Podiumkunsten

Deze stichting biedt een gezamenlijke klachtencommissie voor leden van de NAPK en VSCD. Daarnaast publiceerden ze een handreiking voor producenten over het omgaan met uitgesproken en agressieve reacties bij jeugd- en jongerenvoorstellingen.‍

• Alliantie Dans Veilig

Alliantie Dans Veilig is een samenwerking van verschillendepartijen uit de danswereld om te werken aan een veilige danssector en opvolging te geven aan de aanbevelingen uit het onderzoeksrapport Schaduwdansen. De Alliantie deelt kennis in verschillende expertgroepen en wil helderheid bieden over routes, meldpunten en vertrouwenspersonen.

• Musea Bekennen Kleur

Dit netwerk van musea zet zich in voor diversiteit en inclusie, met focus op de vier P’s: Personeel, Publiek, Partners en Programma. Elk museum ontwikkelt een actieplan om de eigen organisatie inclusiever te maken.

‍

♦ Scholing voor toezichthouders

Het afgelopen jaar was de rol van toezichthouders bij signalen van grensoverschrijdend gedrag regelmatig onderwerp van gesprek. Het goed vervullen van deze rol vraagt om gerichte scholing. Hieronder benoemen we twee mogelijkheden voor toezichthouders in de culturele en creatieve sector om zich verder te professionaliseren.

Via het werktuig PPO van Platform ACCT kunnen organisaties binnen de culturele en creatieve sector een aanvraag indienen voor een financiële bijdrage voor de scholing van leden van de Raad van Toezicht of voor bestuursleden. Deze regeling, genaamd Goed Toezicht, geldt specifiek voor organisaties die werken met een bestuur-directiemodel. Meer informatie is hier te vinden.

Cultuur+Ondernemen organiseert in maart en april 2025 een praktische online workshop gericht op toezichthouders en bestuursleden binnen de culturele sector. Tijdens deze workshop staat de vraag centraal: hoe je als toezichthouder of bestuurslid bijdragen aan een veilige werkomgeving? Het doel is om inzicht en handvatten te bieden voor het herkennen en aanpakken van grensoverschrijdend gedrag binnen organisaties. Aanmelden kan via Cultuur+Ondernemen.‍

♦ Psychologische hulp voor dansers

Alliantie Dans Veilig werkt samen met ARQ IVP om dansers toegang te bieden tot gespecialiseerde psychologische hulp bij het verwerken van stressvolle situaties, grensoverschrijdend gedrag en bedreigingen of ernstige incidenten binnen de dansomgeving. ARQ IVP is een organisatie die gespecialiseerd is in het behandelen van mensen die te maken hebben gehad met ingrijpende gebeurtenissen.  Dankzij hun landelijke netwerk, bestaande uit 45 therapeuten die bekend zijn met de specifieke context van de danssector, kunnen dansers in hun eigen regio sneller dan in de reguliere zorg passende ondersteuning krijgen. De korte wachttijden en expertise van ARQ IVP zorgen ervoor dat moeilijke ervaringen binnen de danswereld op een effectieve manier kunnen worden aangepakt. Hier kan je meer informatie vinden.

♦ Mores in het Kunstenplan 2025-2028

Mores is opgenomen in het Kunstenplan 2025-2028 van de Gemeente Amsterdam. Een belangrijke kans om te laten zien wat Mores kan betekenen voor instellingen binnen de culturele, creatieve en mediasector in Nederland.

‘We bevinden ons met de cultuursector in een steile leercurve als het gaat om sociale veiligheid. Er is een duidelijke behoefte aan kennisuitwisseling en praktische tools, met focus op zowel preventie als nazorg. We maken voortgang als veld, maar dit is alleen mogelijk als organisaties, overheden, leidinggevenden, toezichthouders, vertrouwenspersonen en medewerkers zich blijven inzetten voor een veilige werkvloer. Luister naar elkaar, voer het gesprek bij signalen en haal de gedragscode weer uit het stof. Bij Mores staan we klaar om organisaties te ondersteunen met advies, tools en begeleiding,’  aldus Philip Montnor, directeur van Mores.

‍

Mores lanceert nieuwe website en campagne in 2025

Begin 2025 lanceert Mores een nieuwe website en campagne om de bijna 500.000 mensen die werken of studeren in de creatieve, culturele en mediasector te bereiken.

We willen zoveel mogelijk professionals en studenten uit de sector ontmoeten om onze dienstverlening toe te lichten en vragen te beantwoorden. Afgelopen maand waren we bijvoorbeeld aanwezig bij de Meet-Up over sociale veiligheid van de Kunstenbond.

Wil je Mores uitnodigen?
Plant jouw koepelorganisatie binnenkort een congres of bijeenkomst en wil je de aanwezigheid van Mores? Neem dan contact op met Mette Raaphorst via mette@mores.online.

Heb je vragen naar aanleiding van deze update? Schroom niet ons te mailen op info@mores.online.

‍